Formy testamentu i jego kryteria

Sporządzenie testamentu ma na celu oddanie zgromadzonego dobytku po śmierci. Testament jest pismem urzędowym, gdzie wymienia się takie osoby, które uzyskają spadek. Żeby testament był pełnoprawny musi wypełnić parę warunków zawartych w prawie spadkowym. Przede wszystkim osoba chcąca sporządzić testament, musi posiadać zdolność czynności prawnych i sporządzić go osobiście przy pełnej świadomości czynu. Testament obowiązuje jedynie w momencie otwarcia spadku, tj. po śmierci spadkodawcy. Wcześniej oddanie dobytku na bazie testamentu nie jest możliwe. Według przepisów spadkodawca ma prawo spisać testament w trzech formach, ale w przypadku każdej z nich należy zachować konkretne wytyczne.

Jakie są formy testamentu?

Testament własnoręczny – według tej formy spadkodawca musi spisać pełną treść testamentu pisemnie i uzupełnić go pełną datą oraz podpisem. Bardzo istotne jest, żeby z treści w pełni dało się wnioskować, jakim osobom oddany zostanie dobytek i w jakiej części, jeżeli na przykład zostanie podzielony między kilkoma osobami. W takiej formie wykluczony jest wydruk komputerowy.

Testament ustny urzędowy – występuje najczęściej jako akt notarialny. Z doświadczenia notariuszy wynika, że bezpieczniej jest zdecydować się na ten rodzaj testamentu, nie tylko zwracając uwagę na to, że notariusz zatroszczy się o zgodność dokumentu. Testamenty własnoręczne są najczęściej podważane, kiedy dochodzi do konfliktów wśród spadkobierców. Przygotowanie testamentu w kancelarii notariusza daje pewność, że testament będzie poprawny . Przygotowuje się go w obecności dwóch świadków, którzy tak samo jak spadkodawca oraz notariusz składają podpisy poświadczające sporządzenie dokumentu. Innym dowodem jest też protokół spisywany w trakcie spotkania.

Testament ustny szczególny – jest szczególny, stosuje się go tylko wówczas, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo nagłej śmierci spadkodawcy. Dotyczy to okoliczności wyjątkowych np. wojny, epidemii, ciężkiej choroby. W tej formie testament może być przekazany w równoczesnej obecności 3 świadków i musi być spisany, a także podpisany przez przynajmniej dwóch świadków.

Istotne jest również to, że każdy testament stanie się nieprawomocny jeżeli spadkodawca przygotuje go zmuszony lub pod wpływem błędu, czyli jeżeli nie zostanie stworzony świadomie i z własnowolnie. Co więcej testament określa wolę tylko jednej osoby, ze względu na to nie może być spisany przykładowo wspólnie przez małżonków.

Sporządzenie testamentu u notariusza daje korzyści

Notariusz ma za zadanie odmówić spisania testamentu jeżeli tylko ma wątpliwość, czy spadkodawca chce go sporządzić zmuszony lub nie jest w pełni świadomy swojej decyzji. Jeżeli nie ma co do tego wątpliwości, poza główną zaletą – gwarancją, że spisany u notariusza testament jest zgodny według prawa i pełnomocny, wyróżniamy również inne zyski płynące ze spisania testamentu u notariusza.

Dzięki pomocy notariusza rozpisanie dokumentu nie powinno być skomplikowane, a dodatkowo jego zapisy będą łatwe w odbiorze i nie wzbudzą wątpliwości co do woli spadkodawcy. Testament w formie aktu notarialnego będzie trudniejszy do podważenia w przypadku konfliktów pomiędzy spadkobiercami albo osobami trzecimi, które nie zostaną zapisane w testamencie.

Ponadto, warto pamiętać, że wszelkie akty notarialne przygotowane u notariusza muszą być przechowywane w kancelarii notarialnej. Osoby uczestniczące zabierają tylko odpis. Dzięki temu oryginał przechowywany jest bezpiecznie i nawet gdy odpis ulegnie zniszczeniu lub zgubi, bez trudu można uzyskać kolejny u notariusza.

Sporządzenie testamentu u notariusza umożliwia także zapisanie go w Rejestrze Testamentów. To baza danych, dzięki której spadkobiercy mogą odszukać informację, w której kancelarii notarialnej znajduje się testament, w jakim są uwzględnieni. W Rejestrze nie znajdą treści testamentu, a wiadomość o tym, że dana osoba w ogóle spisała testament nie może zostać ujawniona do końca jej życia. Rejestr zaledwie pomaga zlokalizować miejsce przechowywania testamentu, a sam wpis jest darmowy, dobrowolny i zawsze można z niego zrezygnować.

Czy poprzez testament można zapisać na kogoś konkretną rzecz?

Zapisanie konkretnej rzeczy majątkowej jest dostępne tylko przy zastosowaniu testamentu w formie aktu notarialnego i jedynie poprzez zapis windykacyjny. Wykorzystując taki zapis u notariusza, zyskujemy możliwość przekazania przedmiotu majątkowego (np. samochód, mieszkanie, obraz itp.), prawo majątkowe zbywalne, a także przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne. Istotne jest, żeby w momencie otwarcia spadku przedmiot był własnością spadkodawcy, w przeciwnym razie ten zapis będzie nieważny.

W jaki sposób odwołać testament?

Najważniejszym testamentem uznaje się ten przygotowany jako ostatni, dlatego najłatwiejszym sposobem na odwołanie dokumentu, jest spisanie nowego. W nowym testamencie przygotowanym u notariusza, uwzględnia się odwołanie wcześniejszego. Jeżeli nie będzie takiego wskazania aktualny testament odwołuje wcześniejszy o tyle, o ile nie są ze sobą zgodne. Unieważnić można także poprzez zniszczenie testamentu lub odebranie mu cech, które wskazują jego ważność. Testament może być odwołany w całości lub tylko częściowo.

www.notariusze-torun.eu